In Memoriam

Zmarła Zofia Posmysz | Pisarka miała 98 lat

Zmarła Zofia Posmysz. Pisarka, autorka m.in. „Pasażerki” miała 98 lat.

Zofia Posmysz (1923-2022), Fot. Pawelsawicki/Wikimedia Commons

Zofia Posmysz urodziła się 23 sierpnia 1923 roku w Krakowie. W czasie II wojny światowej była więźniarką niemieckiego obozu konkrecyjnego i zagłady Auschwitz, gdzie padła ofiarą eksperymentów pseudomedycznych. W styczniu 1945 r. była uczestniczą marszu śmierci z obozu Auschwitz do Wodzisławia Śląskiego.

Zadebiutowała literacko wspomnieniami „Znam katów z Belsen…” (1945). Pracowała m.in. w gazecie „Głos Ludu” jako korektorka oraz w Polskim Radiu, współtworząc od 1960 powieść radiową „W Jezioranach”.

Rozgłos przyniosło jej słuchowisko radiowe „Pasażerka z kabiny 45”, na motywach którego powstał film „Pasażerka” w reżyserii Andrzeja Munka, a następnie książka pod tym samym tytułem wydana w 1962. Reżyser filmu zginął w trakcie jego kręcenia w 1961, obraz dokończyli jego współpracownicy, wszedł na ekrany w 1963.

Akcja tej najbardziej znanej powieści Posmysz, została osadzona na luksusowym transatlantyku, którym z Hamburga do Rio de Janeiro płyną Liza i Walter Kretschmerowie w celu objęcia posady w ambasadzie zachodnioniemieckiej w Brazylii. Idyllę wyjazdu burzy rozpoznanie przez Lizę byłej więźniarki obozu Auschwitz – Marty.

Posmysz temat obozów podjęła również w „Wakacjach nad Adriatykiem”, historii o obozowej przyjaźni dwóch więźniarek, Ptaszki i Sekretarki. Każda z nich na inny sposób odbiera rzeczywistość obozowego życia i inaczej odnosi się do kwestii przetrwania. W „Chrystusie oświęcimskim” autorka opisuje z kolei losy obozowego talizmanu – medalika wytworzonego w warsztatach obozu Auschwitz i ofiarowanego jej przez kpt. Tadeusza Paolone, ps. Lisowski, który zginął za udział w obozowej konspiracji.

Część jej powieści została zainspirowana reportażami radiowymi, nad którymi pracowała w Polskim Radiu. W „Mikroklimacie” przedstawiła historię doktorantki zderzonej z realiami pegeerowskiej wsi, natomiast w „Cenie” losy lekarki chcącej odciąć się od swoich wiejskich korzeni, co miało wpłynąć na jej życie rodzinne.

Jej powieści i opowiadania przetłumaczono na języki obce: angielski, bułgarski, czeski, japoński, kazachski, litewski, łotewski, niemiecki, rosyjski, rumuński, słowacki, ukraiński i węgierski.

%d bloggers like this: