Niemiecki film „Toni Erdmann” w reżyserii Maren Ade zdobył tytuł najlepszego europejskiego filmu roku. Nagrodę publiczności zdobyło „Ciało” Małgorzaty Szumowskiej. Pierce Brosnan odebrał nagrodę za wkład w kino światowe. Ale najważniejszym bohaterem wieczoru była nadzieja: na to, że Europa przetrwa obecny kryzys i wyjdzie z niego silniejsza i jeszcze bardziej zjednoczona.
Zaczęło się od pościgu: poturbowanego przez życie uchodźcę ściga umundurowany mężczyzna. Biegną przez Wrocław, by w końcu znaleźć się na scenie Narodowego Forum Muzyki. Kilka ruchów dłoni i spod charakteryzacji wyłania się Maciej Stuhr – gospodarz gali. Może miała to być tylko promocja miasta, goszczącego uroczystość, może głos w sprawie cierpiących przez wojnę, a może coś więcej: symboliczne pokazanie, że Europa – choć mocno poturbowana – jest w stanie wygrać? A jeśli Europa, to i Polska.
– Gdy w 1989 roku Krzysztof Kieślowski odbierał pierwszą Europejską Nagrodę Filmową [zwaną wtedy Feliksem – red.] stwierdził: „Mam nadzieję, że Polska jest w Europie”. Jest i mam nadzieję, że jutro też będzie – stwierdził Stuhr.
Kieślowski i idea wspólnej Europy powróciła jeszcze tego wieczoru za sprawą wzruszającego wykonania „Hymnu na zjednoczenie Europy” Zbigniewa Preisnera z filmu „Trzy kolory: Niebieski”.
– Polska jest w Europie i pozostanie – uspokajała Małgorzata Szumowska, której „Body/Ciało” zdobyło nagrodę publiczności. Maja Ostaszewska, wręczając nagrodę za scenografię filmowi „Sufrażystka” stwierdziła: – Walka o prawa… To brzmi w Polsce znajomo. Przy okazji sięgnęła po „robocze notatki” Maciej Stuhra. – „ Nie mówić o polskim rządzie…”.
Pośmiertnie uhonorowano Andrzeja Wajdę, którego ciepło wspominał przewodniczący Akademii Wim Wenders. Bez statuetki został niestety Tomasz Wasilewski nominowany za scenariusz do „Zjednoczonych stanów miłości”. Przegrał ze scenariuszem filmu „Toni Erdmann” Maren Ade, który okazał się też najlepszym filmem roku i przyniósł nagrody głównym wykonawcom: Peterowi Simonischekowi i Sandrze Hüller – grających ojca i córkę w obrazie pokazującym zderzenie pokoleń.
Najważniejszym tematem samej gali było jednak inne zderzenie: idei zjednoczonej Europy z rosnącym na kontynencie nacjonalizmem. Numan Acar, prezentujący nagrodę publiczności przekonywał: – Róbmy odważne filmy polityczne. Właśnie dzisiaj, w obliczu rodzącego się nacjonalizmu w Europie. Nie zostawiajmy widzów samych – nawoływał. Zbigniew Preisner dodawał: – To czas pobudki dla Europy, dla Polski. Ma nadzieję, że nie jest za późno. Z kolei Pierce Brosnan, nagrodzony za wkład europejskiego twórcy w kino światowe podkreślał: – Nie traćcie wiary i sił. Kręćcie filmy niezależnie od tego, co robią w waszych krajach politycy.
Personalnie dostało się Władmirowi Putinowi. Na scenie pojawiła się bowiem Masza Alochina, członkini Pussy Riot, swego czasu skazana na więzienie za protest przeciwko polityce prezydenta Ferderacji Rosyjskiej. Teraz apelowała o o wsparcie dla Olega Sencowa, ukraińskiego reżysera, który jest więźniem politycznym w Rosji.
Agnieszka Holland, prezes zarządu EFA nie przybyła na galę osobiście, ale przesłała przemówienie wprost z planu, przypominającego Gabinet Owalny: – Przypominam filmowcom, że możecie swoją pracą zmienić świat na lepsze.
Gwiazdą gali był bez wątpienia Maciej Stuhr – zagadywał gości, Brosnanowi podarował napoczęty kubełek popcornu, który potem stał się kubełkiem przechodnim dla całej sali, na scenę przyniósł nawet swojego synka – Tadeusza. – Jest fanem filmów Almodovara. Są w kolorze czerwonym – stwierdził.
Maciej Stuhr and European Film Awards 2016 Nominated Movies