Gdybyście nie wiedzieli, co w najbliższym czasie wybrać do czytania z ogromnego zalewu książek, pojawiających się na polskim rynku,to pierwszy dzień Warszawskich Targów Książki wcale wam tej decyzji nie ułatwi, bo trudno przebić się przez gąszcz nowych propozycji wystawionych przez wydawców i księgarzy na PGE Narodowy. Z drugiej jednak strony to właśnie tu ogłoszono dziś nominacje do dwóch najważniejszych nagród literackich. A to już bardzo konkretna wskazówka, czego (także podczas targowych zakupów) ominąć nie wolno.
Nike raczej skromnie, Gdynia ze slajdami i nieco większym namaszczeniem – tak prezentowane były dziś na targach nominacje do tych nagród literackich. Jedno było wspólne: do ostatniej sekundy tytuły książek nie były znane.
Marek Radziwon, sekretarz Fundacji Nagrody Nike najpierw odczytywał tytuł każdej z nominowanych książek, a potem wyjmował ją z przepastnej walizki, by oficjalnie zaprezentować. Jak podkreślał, Nike jest nagrodą za najlepsza książkę roku, a to znaczy, że dany autor może ją dostać więcej, niż raz, co zresztą zdarzyło się dotąd dwukrotnie – w przypadku Wiesława Myśliwskiego i Olgi Tokarczuk. W tym roku znowu nominowana jest osoba, która nagrodę wcześniej już otrzymała. To Joanna Olczak-Roniker, która w 2002 roku odebrała Nike za „W ogrodzie pamięci”.
Lista nominowanych ogłaszana jest zawsze w maju, a siedmiu finalistów – we wrześniu. Decyzję o wyborze laureata jury podejmuje w dniu wręczenia, zawsze w pierwszą niedzielę października. Zwycięzca otrzymuje 100 tys. zł i statuetkę. Fundatorami nagrody są „Gazeta Wyborcza” i Fundacja Agory. W tym roku książki oceniają Piotr Bratkowski, Tomasz Fiałkowski, Irena Grudzińska-Gross, Rafał Marszałek, Stanisław Obirek, Maria Anna Potocka, Paweł Rodak, Andrzej Werner i Maria Zmarz-Koczanowicz.
A oto pełna lista nominowanych:
- Julia Fiedorczuk, „Nieważkość” (Marginesy)
- Magdalena Grzebałkowska, „1945. Wojna i pokój” (Agora)
- Łukasz Jarosz, „Kardonia i Faber” (Biuro Literackie)
- Piotr Ibrahim Kalwas, „Egipt. Haram Halal” (Dowody na istnienie)
- Marcin Kącki, „Białystok. Biała siła czarna pamięć” (Czarne)
- Angelika Kuźniak, „Stryjeńska. Diabli nadali” (Czarne)
- Ewa Lipska, „Czytnik linii papilarnych” (Wydawnictwo Literackie)
- Renata Lis, „W lodach Prowansji. Bunin na wygnaniu” (Sic!)
- Piotr Matywiecki, „Którędy na zawsze” (Wydawnictwo Literackie)
- Weronika Murek, „Uprawa roślin południowych metodą Miczurina” (Czarne)
- Bronka Nowicka, „Nakarmić kamień” (Biuro Literackie)
- Joanna Olczak-Ronikier, „Wtedy. O powojennym Krakowie” (Znak)
- Łukasz Orbitowski, „Inna dusza” (Od deski do deski)
- Maciej Płaza, „Skoruń” (W.A.B.)
- Uta Przyboś, „Prosta” (Forma)
- Dariusz Rosiak, „Ziarno i krew” (Czarne)
- Żanna Słoniowska, „Dom z witrażem” (Znak)
- Jerzy Sosnowski, „Co Bóg zrobił szympansom” (Wielka Litera)
- Katarzyna Surmiak-Domańska, „Ku Klux Klan. Tu mieszka miłość” (Czarne)
- Ziemowit Szczerek, „Tatuaż z tryzubem” (Czarne)
Nominacje do Nagrody Literackiej Gdynia prezentowali członkowie jury: Marek Bieńczyk – pisarz i tłumacz literatury francuskiej, Małgorzata Łukasiewicz – tłumaczka i eseistka oraz prof. dr hab. Aleksander Nawarecki – kierownik Zakładu Teorii Literatury na Uniwersytecie Śląskim, historyk literatury i eseista. Do Nagrody zgłoszono w tym roku ponad 400 tytułów, z których wyróżniono dwadzieścia. Oto nominacje w czterech kategoriach – jak zobaczcie, niektóre tytuły nominowane są też do Nike:
ESEJ:
- Lidia Kośka, „LEC. Autobiografia słowa” (Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma)
- Michał Książek, „Droga 816” (Fundacja Sąsiedzi)
- Renata Lis, „W lodach Prowansji. Bunin na wygnaniu” (Sic!)
- Michał Paweł Markowski, „Kiwka” (Austeria)
- Piotr Paziński, „Rzeczywistość poprzecierana” (Austeria)
POEZJA:
- Kacper Bartczak, „Wiersze organiczne” (Dom Literatury w Łodzi)
- Maria Bigoszewska, „Jeden pokój” (Wydawnictwo FORMA. Fundacja Literatury imienia Henryka Berezy)
- Hanna Janczak, „Lekki chłód” (Igloo)
- Barbara Klicka, „Nice” (Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu)
- Tadeusz Pióro, „Powązki” (Biuro Literackie)
PROZA:
- Weronika Murek, „Uprawa roślin południowych metodą Miczurina” (Czarne)
- Andrzej Muszyński, „Podkrzywdzie” (Wydawnictwo Literackie)
- Łukasz Orbitowski, „Inna dusza” (Od deski do deski)
- Maciej Płaza, „Skoruń” (W.A.B.)
- Dominika Słowik, „Atlas: Doppelganger” (Znak)
PRZEKŁAD NA JĘZYK POLSKI:
- Jacek Giszczak, „Zwierzenia jeżozwierza”, autor oryginału Alain Mabanckou (Karakter)
- Jolanta Kozak, „Krótkie wywiady z paskudnymi ludźmi”, autor oryginału David Foster Wallace (W.A.B.)
- Robert Papieski, „Lato w Baden”, autor oryginału Leonid Cypkin (Zeszyty Literackie)
- Agnieszka Pokojska, „Młode skóry”, autor oryginału Colin Barrett (Igloo)
- Anna Wasilewska, „Rękopis znaleziony w Saragossie”, autor oryginału Jan Potocki (Wydawnictwo Literackie)
To nie koniec nagród literackich – Ikara przyznawanego przez Warszawskie Targ Książki podczas ceremonii otwarcia otrzymał Eustachy Rylski.
Gościem Honorowym tegorocznej edycji WTK są Węgry, a gościem specjalnym Barcelona i literatura katalońska. W Targach bierze udział ponad ośmiuset wystawców z 25 krajów i blisko tysiąc autorów. Czterodniowe wydarzenie obejmuje prawie 1500 spotkań, dyskusji, debat, prezentacji nowości wydawniczych i bestsellerów, konkursów, atrakcji literacko-artystycznych i wystaw.
Wśród wydarzeń towarzyszących Targom warto wymienić spotkania z brytyjskim historykiem, autorem bestsellerów Simonem Sebagiem Montefiore, amerykańską pisarką rosyjskiego pochodzenia Paulliną Simons, niemieckim autorem bestsellerów z dziedziny filozofii i dziejów ludzkiej myśli Rüdigerem Safranskim, czy austriacką pisarką Barbarą Frischmuth i południowokoreańskim autorem Kim Young-ha. Targi odwiedzą liczni autorzy kryminałów – z Danii: Michael Katz Krefeld, A.J. Kazinski oraz Lotte&Soren Hammer, a z Niemiec prawdziwa gwiazda kryminału Nele Neuhaus, autorka choćby „Śnieżka musi umrzeć” i wydanej właśnie „Nielubianej”.
Targi są z pewnością atrakcją także dla miłośników polskiej literatury. Gośćmi Targów są m.in. Katarzyna Bonda, Bohdan Butenko, Jerzy Bralczyk, Iga Cembrzyńska, Iwona Chmielewska, Anna Czerwińska-Rydel, Hanna Cygler, Mariusz Czubaj, Jacek Dehnel, Andrzej Friszke, Józef Hen, Jacek Hugo-Bader, Joanna Jodełka, Wojciech Karpiński, Grzegorz Kasdepke, Krzysztof M. Kaźmierczak, Barbara Krafftówna, Hanna Krall, Zygmunt Miłoszewski, Piotr Nesterowicz, Joanna Opiat-Bojarska, Łukasz Orbitowski, Kazimierz Orłoś, Joanna Papuzińska, Jerzy Pilch, Karolina Korwin Piotrowska, Mariola Pryzwan, Eustachy Rylski, Małgorzata Strzałkowska, Mariusz Szczygieł, Michał Rusinek, Olga Tokarczuk, Agnieszka Tyszka, Adam Wajrak, Adam Wiedemann, Janusz Leon Wiśniewski, Krzysztof Varga, Adam Zagajewski czy Zenon Żyburtowicz. Nie spotkamy już niestety Marii Czubaszek – na stoisku wydawnictwa Prószyński i S-ka, nazwisko zmarłej kilka dni temu autorki ujęto w stosowną ramkę. Czytelnikom pozostają na szczęście książki, w tym ostatnia: „Nienachalna z urody”.
Muszę przyznać, że chodzenie po targach jest jak poszukiwanie Ulicy Pokątnej, znanej fanom „Harry’ego Pottera” – długie i pełne nie tylko atrakcji, ale i niespodzianek. Wspominam o Pokątnej nie bez powodu: każdy, kto chce odwiedzić tę ulicę, a przy okazji zobaczyć Express do Hogwartu, może skorzystać z atrakcji przygotowanej przez Wydawnictwo Media Rodzina, polskiego wydawcę serii. Nie myślcie jednak, że na Ulicę Pokątną łatwo trafić – trzeba uważnie obserwować skrzydlate klucze, bo to one wskażą drogę do celu.
WTK są czynne: 19 maja (czwartek) od 10.00 do 18.00, 20 i 21 maja (piątek i sobota) od 10.00 do 19.00, a 22 maja (niedziela) od 10.00 do17.00. Bilety dostępne będą w kasach targowych.