Roberto Saviano, autor głośnej „Gomorry” musi obawiać się już nie tylko mafii, ale i włoskiego rządu. Dziś rusza jego proces o zniesławienie wicepremiera Włoch, już kolejny wytoczony pisarzowi przez władze. Po stronie Saviano stanął PEN International.
Proces, który rusza dzisiaj, to pokłosie sprawy z 2018 roku – to wtedy Saviano, znany nie tylko z zaciekłej krytyki mafii, ale i z równie zaciekłej obrony imigrantów, oskarżył ówczesnego ministra spraw wewnętrznych, a przy tym lidera populistycznej, konserwatywnej partii Liga Północna, Matteo Salviniego o ignorowanie wpływów mafii we Włoszech na rzecz wzbudzania niechęci właśnie wobec imigrantów. Nazwał go przy tym „ministrem podziemia” („Ministro della Mala Vita”), nawiązując do eseju antyfaszystowskiego dziennikarza i historyka Gaetano Salveminiego o rządzie Giolittiego działającym na początku XX wieku.
„Bastardi”
Wcześniej Salvini (dziś wicepremier i minister infrastruktury w rządzie Giorgii Meloni) zapowiedział, że usunie policyjną ochronę Saviano, przyznaną mu po publikacji reportaży o włoskiej mafii, w tym z bestsellerowej książki „Gomora” i groźbach śmierci ze strony Camorry.
Wypowiedzi Salviniego poskutkowały pozwem o zniesławienie. Pisarzowi grozą trzy lata więzienia.
Ale to nie jedyny proces, jaki toczy się przeciw autorowi „Gomorry”. W innej sprawie o zniesławienie oskarża pisarza sama premier Giorgia Meloni. Salvini skrytykował ją za słowa o tym, że łodzie organizacji pozarządowych, próbujące ratować uchodźców w środkowej części Morza Śródziemnego, powinny zostać zatopione, a imigrantów należy pozostawić na morzu. Autor „Gomorry” nazwał wtedy ją i Salviniego „draniami” („bastardi”). W tym procesie następną rozprawe wyznaczono na 25 czerwca tego roku.
„Efekt mrożący”
Pisarza w obronę wziął we wtorek PEN International. W oświadczeniu organizacji zrzeszającej pisarzy z całego świata czytamy m.in.: „Włoskie władze powinny wycofać wszystkie zarzuty o zniesławienie przeciwko pisarzowi, dziennikarzowi i zdobywcy nagrody PEN Roberto Saviano”. Burhan Sönmez, prezes PEN International pisze dodatkowo w oświadczeniu: „To, że te dwa procesy karne o zniesławienie zostały wszczęte przez premiera i wicepremiera Włoch, ma szczególnie efekt mrożący dla wolności słowa i ma na celu zastraszenie nie tylko Saviano, ale każdego, kto odważy się mówić władzy prawdę. Jeszcze raz wzywamy władze włoskie do uchylenia wszystkich przepisów karnych dotyczących zniesławienia. Nikt nie powinien być pociągnięty do odpowiedzialności karnej, nie mówiąc już o ściganiu, za pokojowe wyrażanie swoich poglądów”.
Wcześniej Sönmez pisał także: „pozwy karne o zniesławienie wyczerpują swoje ofiary. Okradają ich z ich czasu, pieniędzy, energii życiowej. Co najważniejsze, mają charakter karny i mogą prowadzić do autocenzury oraz zniechęcać do dziennikarstwa śledczego, które jest tak niezbędne w zdrowej i prawidłowo funkcjonującej demokracji”.